تب سنج چیست؟

تب سنج ،دماسنج پزشکی یک وسیله ضروری و مورد نیاز برایی قرار گرفتن در جعبه کمک های اولیه در هر خانه ای است. اندازه گیری دمای بدن به درستی تشخیص افتراقی را سهل و آسان می کند. همچنین راهنمایی است برای مصرف تب بر. تب سنج ها گونه های متفاوتی دارند که در این مقاله می خواهیم شما را با انواع آن آشنا کنیم. آیا می دانید کدام تب سنج را باید انتخاب کنید تا مطمئن ترین اندازه گیری را داشته باشید؟ پس تا انتهای این مقاله را حتما بخوانید.

انواع تب سنج

تب سنج ها گونه های مختلفی دارند که با پیشرفت علم و تکنولوژی به روز شده اند. حتی برخی مانند تب سنج جیوه ای پس از سال ها استفاده خطرناک تشخیص داده و از رده خارج شده است. در ادامه با انوا تب سنج آشنا می شوید.

تب سنج مایع

تب سنج های مایع از پدیده انبساط حرارتی مایع (جیوه یا آلیاژهای فلزات مایع) استفاده می کنند. تب سنج های جیوه ای در آوریل ۲۰۰۹ در کشورهای اتحادیه اروپا به دلیل مضر بودن بخار جیوه از گردش خارج شدند.

تب سنج های گالیوم حاوی گالینستان (آلیاژ یوتکتیک گالیم، ایندیم و قلع) هستند. با حذف جیوه از دماسنج های مایع دیگر این دماسنج ها سمی نیستند که این مساله هنگام آسیب دیدن دماسنج مهم است. دقت اندازه گیری درجه حرارت بدن با این نوع دماسنج ± ۰.۱ درجه سانتیگراد است. ما می توانیم از ۳۵.۰ درجه سانتیگراد تا ۴۲.۰ درجه سانتیگراد را با تب سنج های مایع اندازه گیری کنیم. دماسنج های مایع به نیرو یا کالیبراسیون نیاز ندارند در نتیجه هیچ هزینه اضافه ای بر دوش مصرف کننده آن ها نمی باشد.

تب سنج جیوه ای دارای یک پوشش شیشه ای هستند که باعث می شود آنها ضد حساسیت و بهداشتی  بوده و تمیز کردن و ضد عفونی کردن آن ها آسان باشند. عیب شیشه ای بودن تب سنج جیوه ای حساس بودن آن ها در برابر شکستگی است.

مهمترین عیب تب سنج های گالیم زمان اندازه گیری نسبتا طولانی از ۴ دقیقه (دهان) تا ۱۰ دقیقه (زیر بغل) است. به دلیل طولانی بودن زمان اندازه گیری، استفاده از این نوع دماسنج در کودکان خردسال و بیماران غیر همکار ممکن است دشوار باشد. همچنین باید بخاطر داشته باشید که قبل از استفاده باید با استفاده از تکان دادن دستگاه و شستن نوک فلزی با مواد ضد عفونی کننده، دماسنج آماده استفاده شود.

تب سنج های تغییر فاز یا ماتریس نقطه ای (کریستال مایع، شیمیایی)

تب سنج های یک فاز یکبار مصرف به شکل یک نوار پلاستیکی در می آیند و در آنها در همان فواصل مهره ها ثبت می شود. در هر یک از آنها مخلوطی از مواد وجود دارد که بسته به دما تغییر رنگ می دهند. برای ایجاد یک خواندن دقیق دما و جلوگیری از تماس ماده حساس به حرارت با محیط اطراف ، حفره های موجود در این نوع دماسنج با یک پلیمر شفاف پوشانده می شود.

با استفاده از این نوع دماسنج می توانیم دما را در پیشانی ، زیر بغل یا دهان اندازه گیری کنیم.تب در کودکان و نوزادان به عنوان یک بیماری شایع است با توجه به نقطه ذوب دقیق ماده ای که در این نوع تب سنج ها استفاده می شود ، باید آنها را در دمای کمتر از ۳۵ درجه سانتیگراد نگهداری کنید. سپس (یک روز قبل از اندازه گیری) آنها را در دمای اتاق نگه دارید.

تب سنج های کریستال مایع به ندرت استفاده می شوند و اندازه گیری با آن فقط توسط همان بیمار انجام می شود. بلورهای مایع کلستریک، که بسته به غلظت در دمای مختلف، رنگ متفاوتی دارند، وظیفه اندازه گیری دما را دارند. تغییرات رنگ برگشت پذیر است، در حالی که استفاده مجدد از این نوع دماسنج ممکن است پس از حدود یک دقیقه از قرائت قبلی رخ دهد. زمان اندازه گیری باید ۱ دقیقه در دهان و ۳ دقیقه در زیر بغل باشد. خطای مجاز اندازه گیری دما با استفاده از دماسنج چند فازی قابل استفاده مجدد + ۰.۱ درجه سانتیگراد است.

تب سنج های واکنشی فاز به فاز و بیشتر تب سنج های فاز یکبار مصرف برای اندازه گیری دما در زیر بغل و دهان طراحی شده اند. برخی از دماسنجهای متعلق به این دسته در موج اول برای اندازه گیری درجه حرارت پیشانی استفاده می شود. دماسنج های این نوع به برق نیاز ندارند.

تب سنج دیجیتال

در دماسنج های لمسی الکترونیکی،(ترمومتر) عنصر مسئول اندازه گیری دما مدار الکترونیکی است که ترمیستور (نوعی مقاومت) نامیده می شود. بیشتر این دستگاه ها برای اندازه گیری دما در دهان، زیر بغل (زیر بغل) یا راست روده (مقعد) طراحی شده اند. زمان اندازه گیری از ۱۰ تا ۱۵ ثانیه متغیر است. برخی از دماسنج ها در زمان رسیدن به تعادل حرارتی بافت های اطراف نوک اندازه گیری ، بر اساس اندازه گیری دما تخمین زده می شوند. این حالت به طور قابل توجهی سرعت خواندن را افزایش می دهد (تا چندین ثانیه). اگرچه، دقت این نوع اندازه گیری وقتی با اندازه گیری های مداوم مقایسه می شود، به درستی کار نمی کند.

عیب اساسی این نوع تب سنج ها داشتن نوک ساخته شده از نیکل است که می تواند برای افرادی که به ترکیبات این فلز حساسیت دارند خطرناک باشد. اگر فردی حساسیت دارد، می توانیم از دماسنج هایی با نوک روکش طلا استفاده کنیم یا به سادگی از دماسنج دیگری استفاده کنیم. از دیگر معایب دماسنج های دیجیتالی، حساسیت به میدان های الکترومغناطیسی تولید شده توسط دستگاه های پزشکی و دستگاه های ارتباط از راه دور (تلفن های بی سیم و تلفن های همراه) است. همچنین هزینه آنها بیشتر است زیرا باتری باید هر چند وقت یک بار تعویض شود و پس از هر بار استفاده از نوک فلزی باید ضد عفونی شود.

تب سنج غیر تماسی (مادون قرمز)

از سنسورهای نوری برای ساخت انواع تب سنج های بدون تماس استفاده شده است كه قادر به تشعشع مادون قرمز ساطع شده از اجسام گرم است.

تب سنج های گوش مادون قرمز میزان تابش حرارتی ساطع شده از لاله گوش را اندازه گیری می کنند. مزیت این نوع دماسنج امکان جایگزینی درپوشهای یکبار مصرف است، به جای اینکه هر بار نوک دماسنج را با الکل ضدعفونی کنید، که در مورد دماسنج های لمسی ضروری است. با این حال، اندازه گیری های انجام شده با دماسنج های گوش ممکن است تحت تأثیر خطا قرار بگیرند ، به عنوان مثال به دلیل احتباس سرومن (موم گوش) برای پوشاندن لاله گوش.

در این موارد توصیه می شود مجرای شنوایی را تمیز کنید، قسمت زیرین (قسمت قابل مشاهده گوش) را کمی محکم کرده و نوک آن را مستقیماً به سطح لاله گوش هدایت کنید. اکثر این نوع دماسنج ها نیز از دقت کمتری نسبت به انواع دیگر دستگاه های لمسی برخوردار هستند. خطای اندازه گیری ± ۰.۲ درجه سانتیگراد است. علاوه بر این چه گفته  شد، هنگامی که دمای محیط از دامنه دمای اتاق ۱۸-۲۶ درجه سانتیگراد بیشتر شود، حاشیه خطای بزرگتری مجاز است. نیاز به تعویض باتری و پریزها دارید. دماسنج های این نوع نیز باید به صورت دوره ای کالیبره شوند.

تب سنج های پیشانی مادون قرمز اغلب بسته به توصیه های سازنده، برای اندازه گیری مقادیر حداکثر دما در اطراف شریان گیجگاهی (شریان اصلی سر) استفاده می شوند. مزیت این نوع تب سنج غیر تماسی زمان کوتاهی است که برای خواندن و در دسترس بودن مکان هایی برای اندازه گیری لازم است. با این حال، اندازه گیری درجه حرارت پیشانی نیز به دلیل آرایش و کرم، وجود تعریق یا پوشاندن پیشانی با مو می تواند غیر قابل اعتماد باشد. به منظور به حداقل رساندن خطاهای خواندن، اندازه گیری بر روی پوست شسته و خشک پیشانی شخصی که حداقل ۱۰ دقیقه را در دمای اتاق ، بدون اینکه به هیچ وجه از نظر جسمی خود را خسته کرده باشد، اندازه گیری می شود.